Ofte stilte spørsmål

Under finn du ofte stilte spørsmål for min eigendom og tenestene brann, feiing og redning, vatn og avløp, byggesak og kommunale avgifter.

Generelt

Kvar finn eg informasjon om meg, avgifter og min eigendom i kommunen? 

Dette kan du finne under "Min eigendom" under bygg og bu her på heimesida.

 

Brann, feiing og redning

Må eg vere tilstades/heime under feiinga?

Nei – det treng du ikkje, om du har utvendig tilkomst (utvendige stiger opp til pipa).
Ja – det må du om du har innvendig tilkomst (t.d. feieluke på loft).

Må eg betale for feiing og tilsyn med fyringsanlegg?

Så lenge det er eldstad kopla til skorsteinen og denne ikkje er plombert eller forsegla må du betale for feiing og tilsyn. Gebyr for feiing og tilsyn vert sendt ut saman med dei andre kommunale gebyra.

Kvifor har eg fått feieavgift når brannforebyggjaren ikkje har vore her? 

Avgifta for feiing og tilsyn inngår i dei kommunale avgiftene. Denne skal betalast årleg, uavhengig av om det har blitt utført feiing eller tilsyn og sørger for at kommunen har ei feiing- og tilsynsteneste. Interval for feiing og tilsyn vert bestemt ut frå ei risikovurdering utført av brannforebyggjarane og ikkje faste tidsinterval.  

Eg har eldstad, men den er ikkje i bruk. Kvifor må eg betale for feiing og tilsyn då? 

Alle som har ein bustad eller fritidsbustad med ein eldstad som er tilknytta pipe, må betale for tilsyn og feiing uavhengig av kor mykje dette vert brukt. Etter ny forskrift om brannforebygging frå 1.januar 2016 vert det ikkje gitt unntak for hytter, sel og fritidsbustader, slik som før.  

Kvifor har eg fått faktura for feiing og tilsyn når eg ikkje har eldstad? 

Om dette er tilfellet er det ikkje dokumentert eller registrert at du ikkje har eldstad. Ta i så fall kontakt med brann- og redningstenesta for å få registrert dette.  Dette er eit krav for å sleppe å betale feie- og tilsynsgebyr. 

Korleis kan eg sleppe å betale for feiing og tilsyn? 

Eldstaden må fjernast frå pipeløpet, og gjenståande hol må murast igjen. Arbeidet må vere forsvarleg utført, og dokumentasjon må sendast til brannforebygging@orsta.kommune.no  

Eg var ikkje heime då brannforebyggjaren hengde ut melding om at han kjem. Tidspunktet for varsla feiing/tilsyn er forbi. Kva gjer eg?

Ta kontakt med brannforebyggjaren så snart du har høve og avtal nytt tidspunkt for feiing/tilsyn.  

Må eg betale meir dersom brannforebyggjaren må kome ein ekstra gong for å gjennomføre feiing/tilsyn?

Nei, om du ikkje har moglegheit til å finne ut om feiinga/tilsynet før tidspunktet er forbi må du ikkje betale ekstra. 

Eg har kjøpt meg ny omn. Kven kan montere den?

Alle kan i utgangspunktet installere eldstad i eigen bustad. Eldstaden må monterast i samsvar med monteringsrettleiinga. Ikkje monter omnen sjølv om du ikkje føler deg trygg på at du kan klare det. 

Forhandlarar av omnar kan ofte gi deg namn på nokon som kan montere eldstaden til deg, eller dei kan ha tilsette som kan gjere det for deg. Eit anna alternativ er å ta kontakte med sakkyndig murar.  

Kontrollplikta på nyinstallerte eldstadar er oppheva, men det er framleis meldeplikt, jf. neste spørsmål/svar. 

Må eg søkje kommunen når eg skal installere omn?

Nei, men du må gi brannforebyggjaren melding etter at eldstaden er montert. Skjema til dette føremål er elektronisk og du finn det på kommunen si heimeside, Eldstad - registrering.  

Kan eg installere ein gamal eldstad som eg har fått/kjøpt?

Det er krav til om at alle vedomnar som skal installerast i norske heimar skal vere reintbrennande. Dersom du har tenkt å installere ein omn som ikkje er ny er det såleis viktig å kontrollere at omnen er reintbrennande. Der eldre bevaringsverdig eldstad er naudsynt av omsyn til interiøret i kulturhistorisk, antikvarisk eller verneverdig bygning, kan bevaringsverdig eldstad likevel takast i bruk.  

Kvar får eg kjøpt stigar og sløkkeutstyr?

Ta kontakt med t.d. firma som sel byggevarer. 

 

Vatn og avløp

Kvar er mine private vass- og avløpsleidningar?

Om du ynskjer informasjon om leidningar på din eigedom, vend deg til tekniske tenester i Ørsta kommune. Tekniske tenester har leidningsarkiv for dei fleste gards- og bruksnummer i kommunen. I arkivet kan ein finne kvar private stikkleidningar ligg, samt plassering av utvendige stoppekraner og stakepunkt. Du kan få kopi av dokumenta. 

 

Utdjupande info

Det er leidningseigar sitt ansvar å syte for at private leidningar og utstyr som stoppekraner, stakepunkt, sandfang og kummar på eigedomen vert innmålte eller innteikna på kart/målsett skisse. Lever innmåling eller kart/skisse til Ørsta kommune for registrering og arkivering.  

Ved nybygg, eller dersom det vert gjort endringar på privat leidningsnett må kommunen, v. Tekniske tenester,  få nye innmålingar eller målsette skisser som viser kvar nye leidningar og tilhøyrande utstyr liknande ligg. 

Det er viktig at ein får best mogleg registrering og kartlegging av private stikkleidningar.  

Ta kontakt med røyrleggar eller entreprenør med utstyr for røyrinspeksjon og innmåling. Du kan be om at dine utvendige vatn- og avløpsleidningar vert målt inn på kommunen sine kart. 

Dersom du deler leidningsnett med fleire abonnentar, bør det finnast tinglyste dokument som viser leidningstrase og eigaroversikt. Spør naboar om dei har slike dokument hjå seg.  

Kommunen sitt arkiv for private leidningar skal leggast inn i digitalt kartverk. Dette arbeidet er enno ikkje ferdigstilt. 

Korleis unngår eg frostskader på vassrøyr?

Steng ventilar og lukk vindauge slik at du unngår kald trekk på røyr under luftventilar, vindauge eller utette veggar. Ikkje senk innetemperaturen til under ca. 10 grader. Ved lengre fråvær bør stoppekrana stengast. Tøm og steng vatnet i utekrana for vinteren. Kontakt røyrleggar dersom uhellet er ute.  

 

Utdjupande info

Når vatn frys, aukar volumet med ca. 10 %. På grunn av trykkauken kan det oppstå brot på vassleidninga som frys, med påfølgande vasslekkasje og vasskade på bygning når vatnet tinar igjen.  

Unngå uheldig plassering av røyr og sanitærutstyr i kalde kryprom, ytterveggar, golv og tak.  

Frostvæske i vasslåsar hindrar frostsprenging og fordamping (tomme vasslåsar kan medføre at lukt frå avløpsleidningen siv inn i huset). 

Er vatn frå dei kommunale vassverka i Ørsta rekna som hardt eller blautt?

Drikkevatn frå dei kommunale vassverka i Ørsta er rekna som blautt og ligger på ca. 4 dH*.

Hardt vatn skuldast i hovudsak høgt innhald av kalsium (Ca) og magnesium (Mg). I Ørsta, som i store delar av resten av Noreg, er det lite problem med hardt vatn. Norske vassverk opplyser om hardheit i tyske døgngrader (0d/h). 

 

Utdjupande info

Bruksmessige problem som kan skuldast hardt vatn er i hovudsak lågare effekt på vaskemiddel og manglande såpeskumming. 

I drikkevassforskrifta er det ikkje sett krav til innhaldet av kalsium då det er ikkje registret negative helsemessige effektar av kalsium i drikkevatn. Det er heller ikkje sett krav i forskrifta til innhald av magnesium, då innhaldet i norsk drikkevatn sjeldan overstig 10 mg/l og det heller ikkje er forbunde med negative helsemessige effektar.  

Kva kan eg kaste i do og sluk?

Det er kun kroppens eige avfall og dopapir som skal i do. 

Ting som ikkje skal i do, sluk eller utslagsvask: 

  • Moppar, våtserviettar, Q-tips, bind, bleiar, bomull, kondomar, snus, klutar, pussegarn og liknande 
  • Spesialavfall som olje og oljeprodukt, løysemiddel som tynner, maling/beis, fargestoff og lim. Dette skal samlast opp og leverast på miljøstasjonen. 
  • Feitt og matolje i små mengder kan til dømes komposterast heime. Matolje i store mengder må leverast til avfallsmottak. 

 

Utdjupande info

Spillvannsnettet (kloakk) og pumpestasjonane er bygde for å ta hand om spillvatn fra hushaldningar, men mange puttar ting i vask og toalett som ikkje høyrer heime der. Ørsta kommune har til dømes problem med feitt, filler og våtserviettar i spillvannsnettet. Dette kan leie til at toalett og avløpsrør tettar seg.  

Driftspersonell i kommunen må av og til rykke ut for å ordne opp når det er tilstopping på lediningsnettet, og i nokre tilfelle skuldast dette at folk har kasta ting i toalettet som leier til at ledininga etter kvart har tetta seg. Dette resulterar i høgare kommunale driftskostnader, som til sist blir fakturert alle våre abonnentar gjennom avløpsgebyret. 

Kvifor betaler eg eit stipulert beløp for vatn og avløp når eg har installert vassmålar? 

Om du nyleg har installert vassmålar betalar du a-konto basert på kva du har hatt som stipulert forbruk tidlegare fram til dette talet vert oppdatert etter fyrste/neste vassmålaravlesing.  

Kven som har ansvaret for vassleidningen inn til boligen min?

Huseigar eig, og har ansvar for stikkleidning for vatn, avløp og overvatn frå og med tilknytingspunkt på kommunal leidning og til og med hus/eigedom.  Oppstår det ei lekkasje i punktet der den private leidninga er tilknytt den kommunale, eller på stikkleidning til huset, er dette altså normalt huseigar sitt ansvar. 

Eg har vasslekkasje, eller skal reparere/byte stoppekrane. Kva gjer eg?

Vasslekkasje på stikkleidning skal utbetrast av abonnenten/leidningseigar med det same. Kontakt røyrleggar som kan  lokalisere og reparere skaden. Ta også kontakt med tekniske tenester i Ørsta kommune, eventuelt vakttelefon for tekniske tenester (90049760). Bruk same framgangsmåte ved til dømes byte/reparasjon av stoppekrane.

 

Utdjupande info

Det kan verte naudsynt å stenge kommunal vassleidning ved reparasjon av vasslekkasje. Slik avstenging skal kommunen sitt personell utføre. Din røyrleggar kontaktar kommunen for vassavstenging, samt varslar berørte abonnentar.  

Røyrleggar plikter å melde inn reparasjonen til kommunen med dokumentasjon på utført arbeid. Dette sikrar at røyrleggaren du valde har naudsynt kompetanse og gir deg dokumentasjon på utført arbeid. Kommunen mottar eit innmålt leidningsanlegg som kan registrerast i kartverket med nye data. 

Det kostar ingenting for deg når vi handsamar søknad om tilknyting/ endringsmelding eller at vi stenger vatnet på hovudleidning som følgje av reparasjon på ditt private leidningsnett.  

Viktig: Før ein sett i gang med graving, må ein i størst mogleg grad finne ut kvar leidnigane ligg. Deretter må ein, før graving tek til, kontakte gravemelding.no (tlf 09146) for å finne ut om det er straum- eller telekablar i graveområdet. Avgraving av straum eller telekablar kan vere svært farleg. Reparasjon er kostbart. 
Eg har oppdaga ein lekkasje på ein kommunal leidning. Kva gjer eg?

Har du mistanke om lekkasje på kommunal vassleidning, ta kontakt snarast med tekniske tenester i Ørsta kommune eller vakttelefon tekniske tenester (tlf. 90049760). 

Det er misfarga vatn og/eller redusert trykk i krana. Kven har ansvaret og kva gjer eg?

Kommunen er utan ansvar dersom private vass- og avløpsanlegg eller sanitærinstallasjonar, grunna arbeid på det offentlege leidningsnettet, vert forureina eller vert tilstoppa av rust, slam eller andre stoff, eller får frostskader.

Det same gjeld ved manglande vatn til brannsløkking/sprinkling.

Tiltak:

  • Sjekke og reingjere silar på kraner og eventuelt på vassinntak.
  • Spyle ut den private leidninga. Bruk då spylepunkt nærast råd vassinntaket i huset, gjerne utvendig spylepunkt/krane.
  • Kontakt rørleggar om du er i tvil eller treng assistanse.
Eg har kloakkstopp eller skade på kloakkleidning. Kva gjer eg?

Kontakt røyrleggar for utbetring snarast for å unngå forureining og skade på eigen og andres eigedom. Røyrleggar kan vurdere om Ørsta kommune, tekniske tenester også skal kontaktast, eventuelt vakttelefon for tekniske tenester (90049760).

 

Utdjupande info

Røyrleggar plikter å melde inn reparasjonen til kommunen med dokumentasjon på utført arbeid. Dette sikrar at røyrleggaren du valde har naudsynt kompetanse og gir deg dokumentasjon på utført arbeid. Kommunen mottar eit innmålt leidningsanlegg som kan registrerast i kartverket med nye data. 

Dersom kommunen oppdagar lekkasje på din stikkleidning eller påkoplingspunkt, vert det sendt eit pålegg om utbetring. 

Har du mistanke om lekkasje på privat- eller kommunal kloakkleidning, ta kontakt snarast med røyrleggar eller tekniske tenester i Ørsta kommune. 

Viktig: Før ein sett i gang med graving, må ein i størst mogleg grad finne ut kvar leidnigane ligg. Deretter må ein, før graving tek til, kontakte gravemelding.no (tlf 09146) for å finne ut om det er straum-eller telekablar i graveområdet. Avgraving av straum eller telekablar kan vere svært farleg. Reparasjon er kostbart. 
Vi har felles private leidningar. Kven skal betale for reparasjonen?

Der fleire husstandar er tilknytt ei felles, privat stikkleidning, har alle tilknytte eit fellesansvar for anboring/tilknyting og den private leidninga. Dersom lekkasjen oppstår i forgreining frå den private stikkleidninga må sameiget vurdere om ansvaret er felles, eller ligg hjå den einskilde huseigar. 

 

Utdjupande info

Det heiter seg at «kvar eigar er solidarisk ansvarleg for heile fellesleidningen eigedomen er knytt til, med mindre annan ansvarsdeling er avtalt». Korleis huseigarane fordeler rekninga, er difor noko dei sjølve må kome fram til. 

Huseigarar bør sjekke med eige forsikringsselskap om ein har dekning for skader/ lekkasje på private vass- og avløpsrøyr.  

Dersom kommunen oppdagar lekkasje på privat stikkleidning eller påkoplingspunkt, vert det sendt eit pålegg om utbetring. Dersom huseigar ikkje følgjer opp pålegg om utbetringar, kan kommunen få arbeidet utført på abonnenten si rekning.  

  

  

Eg skal drenere rundt huset. Kvar kan eg føre overvatnet?

Overvatn skal i utgangspunktet handterast lokalt på eigen eigedom og mengda som vert ført til kommunal overvassleidning skal normalt ikkje vere større enn den naturlege avrenninga frå eigedomen. Nedgravd drenering kan leiast til kommunal overvassleidning, eller til bekk ved eigedomen dersom dette er mogleg. Takvatnet skal førast til terreng på eigen eigedom.  

Overvatn frå eigedom skal til terreng eller til kommunen si overvassleidning. Det skal ikkje førast vatn til kommunen sine spillvassleidningar (kloakkleidningar). 

  

Utdjupande info

Dersom eigedomen er knytt til kommunal overvassleidning frå før og ein ønskjer ei ny tilkopling, må det søkast kommunen om dette.  

Viktig: Før ein sett i gang med graving, må ein i størst mogleg grad finne ut om det er vass- eller avløpsleidningar i graveområdet. Deretter må ein, før graving tek til, søke gravemelding.no (tlf 09146) for å finne ut om det er straum- eller telekablar i graveområdet. Avgraving av straum eller telekablar kan vere svært farleg. Reparasjon er kostbart. 
Eg skal bygge på eigedomen min. Korleis sikrar eg vassleidningar i nærleiken?

VA-leidningar, både private og kommunale, skal til ei kvar tid sikrast tilgjenge for drift og vedlikehald. Det skal vere plass nok for oppgraving med maskin utan å skade bygningsmasse rundt. For kommunale leidningar er det krav om minimum 4 meter til båe sider frå leidning til tiltak. Rettleiande avstand er 2 x leidningsdjupn for alle leidningar. 

 

Utdjupande info

Andre sikringsmetodar kan vurderast, til dømes omlegging av leidningar i samråd med leidningseigar (-ane). Leidning lagt i varerøyr med tilhøyrande trekkekum, vil sikre at leidningen kan skiftast ved behov. Slike tiltak er søknadspliktige og skal godkjennast av kommunen før arbeidet vert starta. 

 

Byggesak

Korleis går eg som privatperson fram med å utarbeida ein byggesøknad? 

Dette kan du bl.a. gjere via Byggehjelparen og vår digitale byggesøknad, eByggesøk.

  

 

Kommunale avgifter 

Korleis kan eg endre fakturainterval for kommunale avgifter? 

Dette gjer du ved å sende inn skjema for endring av fakturainterval. Om endringa vert registrert innan neste fakturagenerering trer den i kraft frå og med då.  

Kan eg få eFaktura for ein avtale på ein eigedom eg ikkje eiger? 

Ja, dette er mogleg, men slik systemet er i dag innebærer dette at du også vil motta faktura for eventuelle andre bustadar på eigedomen også. Om dette er tilfellet anbefalar me at du held deg til papirfaktura fram til me har funne ei betre løysing.  

 

Kor kan eg sjå kva eg betalar i kommunale avgifter?

Informasjon og faktura finn du om du loggar inn på Min eigedom.